Wat is toekomstwaarde van gebouwen?
De toekomstwaarde van een gebouw wordt bepaald door vier elementen: adaptiviteit of het adaptief vermogen, (financiële) waardevastheid, energiegebruik en materiaalgebruik. Een toekomstbestendig gebouw vindt een goede balans tussen deze vier elementen. Een gebouw dat maximaal adaptief is, maar daardoor veel materiaal en energie verbruikt, is te duur, niet waardevast en heeft daarom beperkte toekomstwaarde.
De toekomstwaarde van een gebouw is dus afhankelijk van adaptiviteit, waardevastheid, energiegebruik en materiaalgebruik. Maar wat houden deze elementen precies in?
Adaptiviteit
Adaptiviteit, oftewel het adaptief vermogen van een gebouw, gaat over alle eigenschappen die ervoor zorgen dat een gebouw goed aanpasbaar en flexibel is. Daardoor is het gebouw voorbereid op toekomstige aanpassingen door veranderende behoeften en omstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan een grote verdiepingshoogte of overcapaciteit in het draagvermogen van de constructie. Dit soort elementen hebben veel invloed op flexibele bouw, omdat ze achteraf moeilijk zijn aan te passen.
(Financiële)Waardevastheid
Toekomstbestendig bouwen vraagt een andere kijk op de (financiële)waarde. In de bouw beoordelen we projecten nog vaak op investeringskosten en bouwkosten. Bij toekomstbestendige gebouwen is het belangrijker om naar de totale levenscycluskosten te kijken. Soms zijn aanpassingen in aanvang duurder, maar verlengen ze de levensduur van het gebouw. Of verlagen ze de kosten voor toekomstige aanpassingen. Ook losmaakbaarheid en restwaardes van gebouwelementen en materialen zijn onderdeel van de financiële afweging. Net als de maatschappelijke meerwaarde, die minder eenvoudig in geld is uit te drukken.
Energiegebruik
Het energiegebruik is alle energie die wordt gebruikt en verbruikt bij de bouw (transport en constructie), het gebruik en de sloop van gebouwen en gebouwdelen. Het streven is natuurlijk een zo laag mogelijk energiegebruik, om de uitstoot van CO2 te beperken.
Materiaalgebruik
Materiaalgebruik gaat over al het materiaal voor de bouw, het gebruik en de sloop van gebouwen en gebouwdelen. Er is steeds meer aandacht voor circulariteit in de bouw. We gaan steeds bewuster om met afval, losmaakbaarheid en hergebruik, maar ook met biobased en gezonde materialen.
Eenduidige methodiek voor adaptiviteit en toekomstwaarde
Er bestaan al verschillende methoden om het energie- en materiaalgebruik van gebouwen in kaart te brengen (zoals MPG berekeningen, energielabels of certificeringen als GPR en BREEAM). Voor (financiële)waardevastheid en adaptief vermogen zijn die eenduidige methodieken er nog niet. Met de flexibiliteitsscan kunt u nu al concreet met de adaptiviteit en toekomstwaarde van uw gebouwen aan de slag!
Flexibiliteitsscan
De flexibiliteitsscan komt voort uit een jarenlange samenwerking tussen publieke en private partijen, met als doel toekomstbestendig bouwen te stimuleren. Met deze website en de flexibiliteitsscan willen we kennis delen én een gratis en breed toegankelijk instrument aandragen dat partijen in bouw en vastgoed helpt nadenken over de toekomstwaarde en het adaptief vermogen van gebouwen.
De flexibiliteitsscan leidt u stapsgewijs langs de aandachtspunten en vragen die de adaptiviteit bepalen van (het ontwerp van) één gebouw of meerdere gebouwen in uw portefeuille. Eerst stellen we uw behoefte aan flexibiliteit vast. Vervolgens toetsen we de kenmerken van een ontwerp of een bestaand gebouw aan de hand van die eisen. Dit leidt tot een uitgebreid en gedetailleerd overzicht van ruimtelijk-functionele en technische indicatoren die bijdragen het adaptief vermogen van uw gebouw(en).
Meer weten?
Wilt u meer weten over toekomstwaarde van gebouwen? Bekijk dan de documenten uit het wetenschappelijk onderzoek dat ten grondslag ligt aan de flexibiliteitsscan. Of beluister de podcastserie ‘Toekomstwaarde van gebouwen’.